Wie geef jij nu de regie in jezelf?

Jeetje wat gebeurt er veel in korte tijd als gevolg van de Corona crisis. Veel vanzelfsprekendheden komen op losse schroeven te staan. Smullen als je van veranderen houdt (zoals ik) maar ook ontregelend en soms beangstigend als het dichtbij komt. Bijvoorbeeld door het overlijden van een familielid door Corona.

In deze blog neem ik je mee mee in mijn reis naar binnen. Dat het mag inspireren nieuwsgierig te zijn naar wat er gebeurt in jou. Zodat ook jij meer regie hebt over hoe je reageert op deze crisis. Een crisis waar je geen controle over hebt

Met zoveel tijd thuis heb je alle ruimte op onderzoek te gaan, in jezelf. De stress, onzekerheid of angsten te (h)erkennen, te omarmen en een plek te geven. Om van hieruit in verbinding en vanuit kracht jezelf houding te geven in deze bijzondere tijd.

Perfecte voorbereiding op sociale onthouding

Je zou kunnen zeggen dat ik perfect voorbereid ben op wat ons nu overkomt en kan brengen. Eind februari zat ik namelijk bijna twee weken in Lapland. In een eenvoudig blokhutje met houtkachel, zonder stromend water en buiten WC. Helemaal op m’n eentje, zonder contact met anderen, met vaak -20 graden. Voor mij was deze Lapland retreat een reis om nog dieper thuis te komen, in mijzelf. Zonder de impulsen van buitenaf. Als vervolg op mijn woestijn queeste precies een jaar eerder. 

Het had van mij langer mogen duren. Ik voelde me helemaal thuis in Lapland, in de natuur. Met veel sneeuw, bevroren meren, prachtige luchten en zelfs een beetje Noorderlicht. Buiten, maar vooral veel binnen, knus bij een houtkachel. Heel voedend.

Mijn verblijf was ook een buitengewoon effectieve spiegel voor mij. Ik werd me door de verstilling en vertraging meer bewust van al mijn neigingen, gewoontes en gedragingen. Daar kan ik nu mooi Nederlands vervolg aan geven, hier in het idyllische Culemborg aan de Lek 😉

Confrontatie met mijn controleur

Nu terug hier in Nederland zie ik dankzij deze verdiepende ervaring hoe hard mijn controleur aan het werk is. Die wil presteren, succesvol zijn, het goed doen, de boel redden, etc. etc. Alsof ik niet kan stoppen. 

Dat is heel vermoeiend… Het zit ‘m al in kleine dingen. Zoals achter de computer net even nog iets afmaken terwijl mijn lijf eigenlijk stop zegt. 

Door de Corona crisis schiet ik nog meer in de overdrive. Door anderen proberen te overtuigen van de ernst van de situatie, zoals in deze Linked post met diverse artikelen die helder het dreigende gevaar duiden. Mijn zorg uiten is prima, maar ik probeer óók de situatie uit alle macht te controleren. En dat kan en klopt niet. 

Marcel Wensveen kwam op LinkedIn met een mooie reactie met mijn dilemma hierover: 

Tja Lars met 7,5 miljard potentiële control freaks is er wel een uitdaging. Loslaten is ook iets doen en het resultaat wat minder voorspelbaar. Gedwongen loslaten dat gaat het worden voor heel veel mensen verwacht ik omdat het te groots wordt. Op de miljarden jaren schaal zijn we maar een “spike” misschien stelt dat gerust?

? Wat zijn jouw neigingen in deze tijd van crisis?

En als het dan dichtbij komt…

No alt text provided for this image

Afgelopen week is Corona geconstateerd bij een oom van mijn vriendin. Gisteravond is hij overleden. Nu was hij al aardig op leeftijd dus zijn overlijden was niet helemaal onverwacht. Wat nu voor mij het meeste wringt is dat we niet op bezoek kunnen gaan om nabestaanden te steunen. Bij de crematie mogen alleen kinderen en kleinkinderen aanwezig zijn. 

Deze gebeurtenis deed toen ik het hoorde meer met mij dan waar ik me aanvankelijk bewust van was. Zijn we ook besmet geraakt? Dat is goed mogelijk gezien recente contacten met de familie. Zo kwam het onverwacht wel heel dichtbij. 

Dieper durven kijken en naar binnen gaan

Mijn vriendin maakte me bewust van mijn onrust en neiging in de actie te schieten. Ik besefte me wat ik te doen had. Precies wat ik mijn coach klanten ook aanreik: vertragen en verdiepen om weer te kunnen versnellen. 

Ik ging naar binnen en maakte contact met mijn lichamelijke sensaties. Zo werd ik me bewust van de spanning die het bericht bij mij had opgeroepen en hoe ik naar mijn hoofd was geschoten. Onbewust was ik geschrokken en even de controle kwijt. 

Door eerst te voelen en vervolgens contact te maken met de spanning, kon ik dit zien en weer bij mezelf komen, in het nu. Het werd rustiger in mij en ik kon weer meer contact maken met mijn hart. Hiermee werd helder wat ik te doen en laten had. In dit geval: uit voorzorg voor deze week alle fysieke afspraken afzeggen en niet met de trein reizen. En verder gewoon maar afwachten en loslaten waar ik geen controle over heb…

? Wat doe jij als je veel onrust opmerkt in jezelf?

En me niet laten leiden door oude angsten

Maar dit is niet het hele verhaal. Ik nam de tijd mijn controle neigingen nog dieper aan te kijken… Wat is hier echt aan de hand, in mij? Ik besefte dat onder mijn controle neigingen altijd angst zit, net zoals bij iedereen. Oude angst.

Auw… 

Ik werd me bewust van hoe het verleden mij onbewust in de greep had, en dat ik dit verleden makkelijk ‘plak’ op het heden. Vroeger toen ik klein was, heb ik geleerd naar mijn hoofd te gaan en m’n best te gaan doen of mijzelf af te wijzen. Om me te beschermen voor pijn, innerlijke pijn. In mijn geval de pijn van afwijzing en alleen komen te staan. 

Nu zitten die ingesleten gewoontes me in de weg. Mijn ‘systeem’ maakt geen onderscheid tussen heden en verleden en denkt nog dat het onveilig of zelfs levensbedreigend is. Ten diepste ben ik op dat moment gewoon bang alleen komen te staan.

? Ben jij je bewust van je onderliggende angsten?

De prefrontale cortex verzorgen

Hoe komt het dat oude angsten zo met je aan de haal gaan? Dat is omdat de prefrontale cortex dan minder goed functioneert. Juist het deel van de hersenen dat het beste overweg kan met complexiteit. 

Je valt als gevolg van het disfunctioneren terug op primitieve delen van de hersenen die:

  • de neiging hebben zwart wit te denken en 
  • heden en verleden op een hoop gooien. 

En wanneer gaat je prefrontale cortex op kortsluiting? Bij:

  • stress
  • overprikkeling en/of 
  • oververmoeidheid. 

Het helpt enorm hiervan bewust te zijn en je spanningsniveau omlaag te brengen voordat je tot actie overgaat. Bijvoorbeeld door eerst een wandeling te maken of te mediteren. Of vaak nog beter, er een nachtje over te slapen.

? Hoe verzorg jij je prefrontale cortex?

Terug in verbinding

Ik kan nu met bewustzijn van hoe angst mij te pakken had, loslaten dat ik iets moet redden of anderen moet overtuigen. En weer meer contact maken met mijn hart en zacht worden, uit de kramp.  Ik ben gewoon net zoals de meeste mensen wat van slag. En heb daar zo mijn eigen afweerpatronen voor om proberen de controle te houden over de situatie.

No alt text provided for this image

Nu kan het weer rustig worden in mij en kan ik opnieuw kijken naar de situatie. Wat heb ik nodig? En anderen? Wat is passend in de situatie? 

Ik realiseer me dat veel mensen van slag zijn en getriggerd in hun angst. De een verlamt, de ander gaat er bovenop zitten (zoals ik deed). En anderen proberen het weer buiten zichzelf te houden door de crisis te negeren of bagatelliseren.

? Wat heb jij nodig en hoe verzorg jij je prefrontale cortex?

Bezorgdheid is goed, maar wel afgestemd, in verbinding

Nog meer tegenstrijdige informatie helpt niet in deze situatie. Zeker niet als iemand er niet om heeft gevraagd. Dat creëert afstand en draagt alleen maar bij aan nog meer stress en onzekerheid. Ik mag meer begrip tonen voor mensen die meer tijd nodig hebben om te beseffen wat er gaande is. Voor mij komt een alles ontregelende crisis niet geheel onverwacht, maar voor de meeste mensen wél.

En ja, ik mag wel degelijk bezorgd zijn over het gebrek aan bewustzijn en alertheid. En daar anderen in wakker schudden. Maar dan wel gedoseerd, zonder er boven te gaan staan of drammerig te worden. Juist nu in deze periode is het belangrijk goed verbonden te zijn door dichtbij mezelf te blijven en mijn hart erbij te houden. Om net zoals ik heel goed kan in coach sessies, afgestemd datgene in te brengen wat klopt. Zodat het gehoord kan worden. Dat is mijn intentie de komende tijd.

En wie regeert er in jou? Hoe zorg jij ervoor dat je regie hebt over jezelf? Over hoe je reageert op deze crisis. Een crisis waar je geen controle over hebt!

Lars Lutje Schipholt

IESberg coaching & intervisie & supervisie